علائم، نشانه ها و راه های درمان آرتریت روماتوئید

آرتریت روماتوئید یکی از بیماری های خود ایمنی انسان است که باعث التهاب مزمن مفاصل و دردهای شدید مفصلی می گردد. علائم روماتوئید در افراد مختلف متفاوت است و هر کس علائم مختلفی را تجربه میکند.

روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید معمولا با علائم جزئی در دو طرف بدن پدید می آید، به آهستگی شروع شده و در طی چند هفته یا چند ماه پیشرفت می کند.

علائم اولیه آرتریت روماتوئید از فردی به فرد دیگر متفاوت است و می تواند روزانه تغییر کند و گهگاه با یک سری حملات خاص و درد همراه باشد.

در اصل این بیماری یک اختلال التهابی مزمن است که اثر آن می تواند فراتر از مفاصل بدن باشد. در بعضی افراد مبتلا، این بیماری می تواند به نواحی مختلفی از بدن مثل پوست، چشم ها، ریه ها، قلب و عروق آسیب برساند.

برای تشخیص و درمان این بیماری نیاز به مراجعه به پزشک داخلی یا متخصص روماتولوژ و انجام تست ها و آزمایشات مختلفی به تشخیص پزشک است.

نشانه های آرتریت روماتوئید چیست؟

نشانه ها و علائم آرتریت روماتوئید شامل موارد مختلفی می شود اما به طور کلی در دو دسته قرار می گیرند.

علائم مفصلی

که دارای شروع‌ آهسته‌ یا حملاتی ناگهانی‌ هستند و با علائمی مثل درد، تورم، درد در هنگام حرکت و محدودیت حرکت مفصل‌، درد به‌ هنگام‌ لمس ناحیه و خشکی‌ صبحگاهی‌ در مفصل بروز پیدا می کند و این التهابات به مرور زمان باعث تخریب غضروف مفصلی و ساییدگی استخوان های آن و بدنبال آن تغییر شکل یک مفصل و کاهش دامنه حرکت آن می شود. البته سیر بیماری می‌تواند متغیر باشد و ممکن است فقط یک بیماری خفیف شامل درگیری تعداد اندکی از مفاصل باشد و یا تبدیل به یک التهاب پیش رونده شدید گردد.

بیشترین درگیری در مفاصل‌ بین بندی انگشتان و مفاصل کف دست‌، مچ‌ دست‌، آرنج‌، پا و مچ‌ پا است.  گاهی اوقات نیز مهره‌های گردنی درگیر بیماری میگردد که تاثیر بسیاری در زندگی نرمال فرد مبتلا خواهد گذاشت.

علائم خارج مفصلی

در نشانه های خارج از مفاصل بیماران ممکن است دچار علائم مختلف سیستمی در بدن بشوند که از آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• تب
• ضعف
• خستگی زودرس
• بی اشتهایی و کاهش وزن
• بی حسی و گزگز عضو

در بعضی بیماران نیز این بیماری موجب ایجاد برآمدگی‌های‌ زیر پوست‌ به نام ندول یا گره روماتوئیدی می‌شود. گاهی نیز درگیری در عروق و اعصاب پوستی یا سایر اعضاء بدن مثل کلیه، ریه، طحال، کبد، بیضه‌ها و حتی درگیری چشمی از علائم مختلف یک بیمار خواهد بود. از علامت های کمتر شایع این بیماری می شود به موارد زیر اشاره نمود:

• خشکی دهان و زبان
• خشکی، خارش یا التهاب چشمها
• ترشحات چشمی
• مشکل در خواب
• احساس درد در قفسه سینه هنگام نفس کشیدن
• برجستگی های سخت زیر پوست بازوها

عوامل ایجاد آرتریت روماتوئید

عواملی که می‌توانند خطر ابتلا به رماتیسم مفصلی را افزایش دهند عبارتست از:

جنسیت: شیوع آرتریت روماتوئید در خانم‌ها بیشتر از آقایان است.

سن: آرتریت روماتوئید می‌تواند در هر سنی ظاهر شود ولی شیوع آن بیشتر در سنین بین ۴۰ تا ۶۰ سال است.

سابقه فامیلی و موروثی: اگر یکی از اعضای خانواده‌ به آرتریت روماتوئید مبتلا باشد، خطر ابتلا به این بیماری بالا می‌رود.

استعمال دخانیات: سیگار کشیدن خطر ابتلا به آرتریت روماتوئید را افزایش می دهد. به خصوص اگر زمینه ارثی این بیماری را نیز داشته باشید. همچنین استعمال دخانیان تاثیر مستقیمی بر شدت بیماری دارد.

عوامل محیطی: طبق برخی از تحقیقات صورت گرفته، قرار گرفتن در معرض موادی چون آزبست و سیلیس می‌تواند خطر ایجاد آرتریت روماتوئید را افزایش دهد.

چاقی و اضافه‌وزن: افرادی که اضافه‌وزن دارند، بیشتر درخطر ابتلا به آرتریت روماتوئید قرار دارند، به‌ ویژه در خانم‌ها که تشخیص بیماری در آن‌ها در سنین ۵۵ سالگی و کمتر رخ می دهد.

اصولا آرتریت روماتوئید زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن شما به سینوویوم یا غشای پوشاننده مفاصل حمله می کند و التهاب حاصل از این حملات سینوویوم را ضخیم کرده و در نهایت غضروف و استخوان موجود در مفصل را از بین می برد.

تاندون ها و لیگامان ها که مفصل را محکم نگه می دارند، تحت تاثیر این بیماری ضعیف و کشیده شده و به تدریج شکل مفصل و تراز آن از بین می رود.

با وجود پیشرفت های علم پزشکی هنوز پزشکان به طور دقیق نمی دانند چه چیزی این روند را شروع می کند، اگرچه یک به نظر اکثر متخصصان، به احتمال زیاد یک پارامتر ژنتیکی در آن دخالت دارد. در واقع ژن های ما بطور مستقیم باعث آرتریت روماتوئید نمی شوند ولی می توانند ما را نسبت به عوامل مختلفی برای ابتلا به این بیماری مستعد تر کنند.

تشخیص آرتریت روماتوئید

تشخیص این بیماری به روش های گوناگونی صورت می گیرد و شامل مراحل مختلفی من جمله انجام معاینات فیزیکی و بالینی است.
علاوه بر انجام معاینات فیزیکی، انجام آزمایش‌ خون، برای بررسی‌ وضعیت‌ خود ایمنی، و همچنین عکس‌ برداری‌ از مفاصل‌ جزو اولین اقدامات تشخیصی روماتوئید است.

راه های درمان آرتریت روماتوئید

این بیماری که یکی از شایع ترین بیماری های روماتیسمی است، ‌ممکن‌ است‌ خفیف‌ یا شدید باشد ولی در حال‌ حاضر درمان قطعی و دائمی برای آن وجود ندارد، پس از تشخیص‌ توسط پزشک متخصص‌، می‌توان‌ با درمان دارویی درد بیمار را تخفیف‌ داد و با فیزیوتراپی از بروز ناتوانی‌ و معلولیت‌ در بیمار جلوگیری‌ به‌ عمل‌ آورد. با درمان زیر نظر پزشکان متخصص، بعد از‌ یک‌ سال شاهد کاهش یا بهبود علائم‌ در بیشتر بیماران هستیم. اما چیزی در حدود ۱۰% تا ۵% بیماران‌، علیرغم‌ انجام درمان‌، نهایتاً ناتوانی یا معلولیت‌ پیدا خواهند کرد. داروهای موثر در درمان آرتریت‌ روماتوئید عبارتند از:

• داروهای‌ ضد التهاب‌ غیراستروئیدی‌ مثل آسپیرین و سایر سالیسیلات ها
• داروهای‌ کورتونی برای کاهش درد و جلوگیری از روند تخریب مفصل
• داروهای ضد روماتیسمی شامل ترکیبات‌ طلا، سولفاسالازین، پنی‌سیلامین و کلروکین
• داروهای‌ سرکوب‌ کننده ایمنی‌ بدن مانند متوتروکسات به صورت تزریقی

و در صورت لزوم انجام جراحی برای ترمیم مفاصلی که آسیب شدید دیده اند.

زندگی همراه با آرتریت روماتوئید

درد و ناتوانی احتمالی ناشی از آرتریت روماتوئید می تواند بر کار و زندگی خانوادگی هر فردی تأثیر بگذارد. افسردگی و اضطراب نیز همراه احساس ناتوانی و کاهش اعتماد به نفس در انجام امور روزمره در این بیماری رایج است. اما میزان تأثیر آرتریت روماتوئید بر فعالیت های روزانه شما تا حدودی بستگی به میزان و نحوه مقابله شما با این بیماری دارد.

در مورد این راهکار و مقابله با بیماری همواره با پزشک یا متخصص خود صحبت کنید. اما برای کنترل بهتر این بیماری و کاهش تاثیر آن در زندگی خود میتوان قدم های مهمی برداشت.

کنترل بیماری و زندگی را در دست بگیرید

با پزشک مخصوص خودتان برنامه ای برای مدیریت بیماری تان تهیه کنید. قطعا به شما کمک می کند کنترل بیماری را در دست خود بگیرید.

محدودیت هایتان را بشناسید

وقتی خسته می شوید استراحت کنید و اصرار به ادامه نداشته باشید. آرتریت روماتوئید می تواند شما را برای خستگی و ضعف ماهیچه ها مستعد کند. استراحت به ما برای کنترل بیماری کمک خواهد کرد.

با دیگران ارتباط برقرار کنید

خانواده و دوستانتان را از حالات و علائم بیماری مطلع نگه دارید. آنها ممکن است در مورد شما نگران باشند اما در مورد درد از شما سوال نکنند. وقتی احساس درد دارید صحبت با یکی از افراد نزدیک خانواده یا دوستی که به شما آرامش می دهد، می تواند کمک بسیار بزرگی باشد.

همچنین با افرادی که مثل شما مبتلا به آرتریت روماتوئید هستند، از طریق مختلفی مثل گروه های پشتیبانی یا به صورت آنلاین ارتباط برقرار کنید.

برای خودتان وقت بگذارید

وقت خود را برای آنچه دوست دارید صرف کنید، مثل نوشتن، مطالعه یک کتاب محبوب، دیدن یک فیلم خوب، پیاده روی یا گوش دادن به موسیقی می تواند به کاهش استرس و کنترل بیماری کمک کند.